Nypel – co to jest i jak wybrać odpowiedni model?

Z pozoru niepozorny, a jednak kluczowy dla szczelności i trwałości połączeń hydraulicznych. Sprawdź, co to jest nypel, jakie są jego rodzaje i na co zwrócić uwagę, by wybrać model idealnie dopasowany do konkretnego obszaru zastosowań. 

Z tego wpisu dowiesz się: 

  • czym jest nypel, 

  • jakie rodzaje masz do dyspozycji, 

  • czym różni się nypel od mufy. 

Jak wygląda nypel i do czego służy? 

Nypel to łącznik, za pomocą których scalisz dwie rury w taki sposób, aby móc poprowadzić je w pożądany sposób. Najczęściej przyjmuje postać cylindra, na którego obu końcach znajduje się gwintowanie. To dzięki temu zespala w jedną całość elementy wyposażone w wewnętrzny gwint. 

Średnicę nypla należy dobrać do rur, które zamierzasz nim połączyć. Dzięki temu można skręcić elementy z zachowaniem szczelności niezbędnej dla transportu wody czy gazu – bez ryzyka niekontrolowanego przeciekania. Zastosowanie zbyt wąskiej tulei mogłoby doprowadzić do przewężenia w przepływie skutkującego np. spadkiem ciśnienia czy hałasem podczas transportu danego materiału rurami. 

Przeczytaj także: Klejenie rur do wody od A do Z  

Rodzaje nypli – przegląd dostępnych rozwiązań 

Podziału nypli można dokonać głównie w oparciu o materiał, z którego zostały wykonane. Pod tym względem wyróżnia się elementy z: 

  • mosiądzu – wykazują odporność na korozję i działanie wysokiej temperatury. Nadają się nawet do tak wymagającego otoczenia, jak instalacja centralnego ogrzewania. Sprawdzą się też w innych obszarach zastosowań, w tym w systemach odwadniających/nawadniających i urządzeniach AGD, 

  • stali nierdzewnej – zapewniają najwyższy poziom odporności na zmienne temperatury (zwykle od -20 do +300°C), wysokie ciśnienie i środki chemiczne (w tym sól). Choć ich cena bywa stosunkowo wysoka, są bardzo trwałe, a ich wybór może przesądzić o długiej żywotności sieci. Takie nyple zastosujesz m.in. w profesjonalnych instalacjach na potrzeby przemysłu spożywczego, chemicznego i farmaceutycznego, a także w systemach do wody demineralizowanej, morskiej i zasolonej, 

  • stali ocynkowanej – cechują się ponadprzeciętną wytrzymałością mechaniczną i odpornością na korozję. Takie nyple mogą okazać się dobrym wyborem do przesyłu wody technologicznej, sprężonego powietrza, a niekiedy nawet gazu. Nie zaleca się ich jednak do kontaktu z wodą pitną, 

  • tworzywa sztucznego – np. polipropylenu, polietylenu lub polichlorku winylu. Wykazują umiarkowaną odporność na działanie zmiennej temperatury (najczęściej 0-45°C) i niektórych substancji chemicznych. Z tego powodu używa się ich tam, gdzie nie stanowi to problemu, np. w instalacjach zimnej wody pod niskim ciśnieniem. Ze względu na dobrą izolację elektryczną możesz je też wykorzystywać przy urządzeniach AGD. Wykonane z tego materiału nyple nie powinny jednak być narażone na bezpośredni kontakt z promieniowaniem UV, bo może to naruszyć ich integralność. 

Jaki nypel wybrać? Kształty odpowiadające różnym potrzebom 

To, jaki nypel wybrać, zależy też od zadania, które przed nim stawiasz. Element ten występuje w kilku wariantach pod kątem budowy, które mogą odpowiadać różnym zastosowaniom: 

  • nypel prosty – składa się z prostej, równej na całej długości tulei. Na obu końcach znajdują się gwinty, 

  • nypel redukcyjny – z jednej strony gwint jest mniejszy, a z drugiej większy. Umożliwia to połączenie dwóch rur o odmiennej średnicy, 

  • nypel przedłużany – ma długi korpus, co przydaje się, gdy rury dzieli duży dystans, np. gdy przechodzą przez grube ściany czy izolacje, 

  • nypel sześciokątny – część środkowa ma sześciokątny kształt, co pozwala na wygodne dokręcenie jej kluczem. Dzięki temu sprawdza się w miejscach o ograniczonej swobodzie ruchów, 

  • nypel z kołnierzem – między gwintami znajduje się wypłaszczenie lub kołnierz. Ich zadaniem jest zapewnienie uszczelnienia na skutek dociśnięcia do płaskiej powierzchni, 

  • nypel z gwintem stożkowym – stożkowato ukształtowany gwint jest dodatkowym uszczelnieniem. Jest to pożądane głównie w instalacjach wysokociśnieniowych. 

Jak dobrać nypel do konkretnych zastosowań? 

Nyple znajdują zastosowanie w różnych obszarach życia – wszędzie tam, gdzie zachodzi konieczność połączenia ze sobą rur. Przydadzą się m.in. w: 

  • instalacjach wodnych, 

  • instalacjach gazowych, 

  • instalacjach centralnego ogrzewania, 

  • urządzeniach AGD podłączonych do sieci wodociągowej, głównie pralkach i zmywarkach. 

Jaki nypel do gazu warto kupić? 

W takim obszarze zastosowań dopuszczalne materiały to miedź lub stal – tylko one są wystarczająco odporne na wysokie ciśnienie typowe dla przesyłu gazu ziemnego i LPG. Pożądany jest też gwint stożkowy, który zapewnia naturalne uszczelnienie za sprawą samej formy. Aby móc używać elementu w kontakcie z gazem, upewnij się również, że spełnia wymagane aktualnie normy, w tym PN-EN 10242 i PN-EN 331.  

Jaki nypel do wentylacji najlepiej spełni swoją funkcję? 

Do takich zastosowań wykorzystuje się zazwyczaj tworzywo sztuczne, które jest lekkie, wytrzymałe i wystarczające, jeśli masz do czynienia z instalacją niskociśnieniową. W zależności od konstrukcji konkretnego systemu może Ci do tego posłużyć np. nypel prosty lub redukcyjny. Dla maksymalnej szczelności bez konieczności stosowania dodatkowej taśmy warto postawić na element z kołnierzem uszczelniającym z EPDM. 

Nypel czy mufa? Poznaj różnicę! 

W teorii nypel i mufa spełniają taką samą funkcję, czyli służą do łączenia ze sobą dwóch rur czy innych elementów instalacji. Występują też w różnych wariantach. W praktyce, różnice między tymi dwoma elementami są znaczące. 

W nyplu gwint jest zewnętrzny, czyli wchodzi do środka rury. W mufie wygląda to odwrotnie – gwint jest wewnętrzny, więc „nakręca się” go na element instalacji. W rezultacie używa się ich w innych obszarach.