Jak wykręcić urwaną śrubę? Sprawdzone patenty

 

Słaba jakość materiału, przekroczenie momentu obrotowego czy korozja mogą doprowadzić do uszkodzenia śruby, które utrudni jej usunięcie z materiału. Jak sobie z tym poradzić? Poznaj nasze sposoby na to, jak wykręcić urwane śruby – sprawnie i skutecznie. 

  • jak używać wykrętaka, 

  • jak usunąć śrubę urwaną na równi z podłożem, 

  • co zrobić, gdy uszkodzony element wystaje ponad powierzchnię materiału, 

  • jak uporać się z zapieczoną śrubą. 

Wykrętak do śrub – uniwersalne narzędzie dla majsterkowicza 

Wykrętak, zwany też ekstraktorem, to ręczne narzędzie o stożkowym kształcie, na którego końcu znajduje się stożkowy, lewoskrętny gwint. Taka budowa okazuje się przydatna, gdy masz do czynienia ze śrubą urwaną na równi z powierzchnią materiału albo znajdującą się wewnątrz otworu.  

Jak wykręcić złamaną śrubę za pomocą tego narzędzia? Postępuj zgodnie z poniższą instrukcją. 

  1. Sięgnij po wiertarkę z wiertłem do metalu i wywierć otwór pośrodku uszkodzonej śruby. 

  1. Dobierz rozmiar wykrętaka pasujący do pasującego otworu i włóż go do środka. 

  1. Zacznij nim kręcić w stronę przeciwną do ruchu wskazówek zegara. Jeśli nie uda Ci się tego zrobić ręką, wspomóż się odpowiednim kluczem. 

  1. Kręć narzędziem tak długo, aż uda Ci się poluzować i usunąć ułamaną śrubę. 

Jedyną trudność stanowi tu precyzyjne wywiercenie otworu. To od tego zależy to, czy wywiertak zostanie w nim odpowiednio osadzony. Uważaj też na to, aby używać tego narzędzia z wyczuciem. Gdy się złamie, jego wyjęcie okaże się jeszcze trudniejsze niż w przypadku śruby. 

W ostateczności możesz także rozwiercić całą śrubę, używając kolejno coraz większych wierteł. Pamiętaj jednak, że w tym przypadku trudno o pozostawienie otworu w nienaruszonym stanie. Jeśli jego krawędzie były gwintowane, ulegną uszkodzeniu. W niektórych przypadkach gwintownik może pomóc w ich naprawie, ale nie zawsze będzie to wykonalne. Warto więc potraktować tę metodę jako ostateczność. 

Śruba urwana na równi z podłożem – prosty sposób na jej usunięcie 

Gdy masz do czynienia z taką sytuacją, a śruba nie jest mocno zapieczona, skorzystaj z następującej metody, aby wyciągnąć ją z otworu.  

  1. Użyj piłki ręcznej lub pilnika, aby zrobić równe nacięcie przebiegające przez środek śruby. 

  1. Zastosuj środek penetrujący (np. WD-40), żeby poluzować element w otworze. 

  1. Sięgnij po płaski śrubokręt, włóż jego końcówkę w wykonane nacięcie i zacznij kręcić w stronę przeciwną do gwintu śruby.  

Jeśli element stawia opór, a WD-40 nie rozwiązało tego problemu, spróbuj lekko podgrzać powierzchnię. To powinno rozgrzać materiał i zwiększyć jego objętość, a tym samym oderwać go od krawędzi otworu. Posłuż się w tym celu opalarką lub lutownicą, lecz używaj ich z wyczuciem – temperatura nie powinna przekroczyć 100–150°C. Zrezygnuj z tego, jeśli masz do czynienia z materiałem łatwopalnym albo topiącym się w kontakcie z wysoką temperaturą. 

Warto wiedzieć

Podobny efekt możesz uzyskać za pomocą delikatnego uderzania w śrubokręt, gdy ten znajduje się w przygotowanym nacięciu.

 

Problematyczny może okazać się również zbyt płytki lub zbyt szeroki rowek. Rozpoznasz to po ślizganiu się narzędzia przy próbie kręcenia nim. Rozwiązaniem jest zastosowanie albo większego śrubokrętu, albo płaskiego bitu z grzechotką. 

Odkręcanie śruby metodą na nakrętkę 

Innym sposobem na to, jak wykręcić urwane śruby, jest przytwierdzenie do nich metalowej nakrętki. Uda Ci się to, jeśli do złamania doszło na równi z podłożem.  

Aby połączyć końcówkę trzpienia z nakrętką, możesz zastosować klej do gwintów (np. epoksydowy). Alternatywne rozwiązanie to zespawanie ze sobą tych dwóch elementów, co niesie za sobą dodatkową korzyść – wysoka temperatura towarzysząca temu zabiegowi sprzyja luzowaniu zapieczonej śruby.  

Gdy obie części są już ze sobą trwale związane, użyj pasującego klucza, aby odkręcić nakładkę – wraz z nią z otworu powinna wyjść śruba. 

Jak odkręcić urwaną śrubę, gdy wystaje ponad powierzchnię materiału? 

Jeśli po złamaniu wierzchołek śruby wciąż znajduje się ponad powierzchnią otworu, uporanie się z problemem nie powinno przysporzyć Ci trudności. O ile element nie jest zablokowany w podłożu, wystarczy skorzystać ze szczypiec typu żaba (najlepiej z ząbkami), aby go chwycić i mocno pociągnąć – powinien gładko wyskoczyć z otworu. 

Problem pojawia się wtedy, gdy to nie zadziała, nawet mimo zastosowania dużej siły. Jak wykręcić urwane śruby w takim przypadku? Pomocny okaże się jakiś penetrator, który lekko poluzuje zapieczony element i ułatwi jego poruszenie – np. WD-40. Spryskaj ją i zaczekaj kilkanaście minut, aby środek zadziałał. Przy kolejnej próbie śruba powinna puścić. 

Jak odkręcić zapieczoną śrubę, która nie chce puścić? 

Specyficznego podejścia wymaga też śruba, która co prawda nie jest ułamana, ale utknęła w podłożu. W takim przypadku warto zastosować kombinację wyżej wspomnianych metod, a w szczególności podgrzewania elementu, używania środka penetrującego, zwiększania momentu obrotowego podczas wykręcania czy delikatnego uderzania w narzędzie w kierunku przeciwnym do obracania. Działaj jednak z rozwagą i unikaj zbyt agresywnych ruchów, które mogłyby uszkodzić łeb śruby, co tylko utrudni Ci wykonanie tego zadania.