Obuwie robocze – podział, klasy i oznaczenia

W wielu przypadkach bezpieczeństwo pracowników zależy nie tylko od stosowania się do ogólnych zaleceń, ale też od używania odpowiednich środków ochrony indywidualnej. Co kryje się pod oznaczeniami obuwia roboczego i jak wybrać właściwe? Zapoznaj się z naszymi wskazówkami dotyczącymi klas obuwia roboczego i zadbaj o bezpieczeństwo podczas pracy.

Z tego wpisu dowiesz się:

kiedy pracownik powinien nosić obuwie robocze,
jakie są klasy obuwia roboczego,
jakie buty wybrać.

Kiedy pracownik powinien nosić obuwie robocze?

Obuwie robocze ma do spełnienia bardzo ważną funkcję: ochronić stopy przed najróżniejszymi uszkodzeniami, np. na skutek urazów mechanicznych, poparzeń chemicznych lub temperaturowych, jak również działania zimna i wilgoci. O ile warunki pracy stwarzają takie zagrożenie, pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikom odpowiednie środki ochrony indywidualnej, w tym obuwie robocze.

Obowiązkiem pracownika jest natomiast używanie obuwia ochronnego. Niestosowanie się do tego obowiązku może grozić nie tylko niebezpiecznym urazem, ale również odmową wypłaty odszkodowania za wypadek przy pracy.

Obuwie robocze przyda Ci się zresztą nie tylko w pracy. Często majsterkujesz we własnym garażu, samodzielnie przeprowadzasz małe i duże remonty w domu czy wykonujesz różne prace w ogrodzie? Taki środek ochrony indywidualnej zapewni Ci poczucie bezpieczeństwa przy wykonywaniu czynności niosących za sobą ryzyko wystąpienia jakiegoś urazu.

Klasy obuwia roboczego – przegląd

To, czy rzeczywiście uda Ci się uniknąć danego zagrożenia, zależy od tego, czy zastosujesz odpowiednie środki ochrony indywidualnej. W tym przypadku odnosi się to wyboru właściwego rodzaju i klasy obuwia roboczego. Poniższe kryteria ułatwią Ci podjęcie trafnej decyzji.

Klasy obuwia roboczego pod względem konstrukcji buta

Jeśli wziąć pod uwagę budowę buta roboczego, można wyróżnić następujące rodzaje:

sandały robocze – zapewniają ochronę podeszwy i obszaru palców. Wycięta górna część oznacza jednak optymalną cyrkulację powietrza, zapobiegając przegrzewaniu się stopy podczas pracy w ciepłych miesiącach roku,
półbuty robocze – obuwie kończące się pod kostką i chroniące stopę zarówno od spodu, jak i od góry,
trzewiki robocze – obuwie wyższe od półbutów, które zakrywa kostkę, zapewniając jej jednocześnie dobrą stabilizację,
kalosze robocze – obuwie z wysoką cholewką, które chroni nie tylko przed urazami mechanicznymi. Jest też wodoodporne i zapobiega przemoczeniu stóp,
wysokie buty robocze – obuwie z cholewką sięgającą pod kolano, które zapewnia ochronę stopie, kostce i łydce.

Podział obuwia roboczego pod względem przeznaczenia

Buty, podobnie jak inne środki ochrony indywidualnej, mogą spełniać różne funkcje. Pod tym względem dzielą się na:

obuwie chroniące przed urazami mechanicznymi,
obuwie chroniące przed czynnikami chemicznymi,
obuwie chroniące przed czynnikami atmosferycznymi,
obuwie chroniące przed czynnikami biologicznymi,
obuwie chroniące przed porażeniem prądem,
obuwie chroniące przed czynnikami termicznymi,
obuwie chroniące przed efektem ESD (przed elektrycznością statyczną),
obuwie przeznaczone do używania w strefie zagrożenia wybuchem.

Oznaczenia obuwia roboczego pod względem stopnia ochrony

Skupiając się na stopniu ochrony, można podzielić obuwie na 3 kategorie:

obuwie ochronne klasy P (ang. protective) – powinno spełniać normy PN-EN ISO 20346 i PN-EN ISO 20346:2022. Wyróżnia je odporność podnosków na uderzenie z energią 100 J,
obuwie bezpieczne klasy S (ang. safety) – powinno spełniać normy PN-EN ISO 20345 i PN-EN ISO 20345:2022. Jego zadaniem jest ochrona palców przed uderzeniem z energią 200 J,
obuwie zawodowe typu O (ang. occupational) – powinno spełniać normy PN-EN ISO 20347 i PN-EN ISO 20347:2022. Nie jest wyposażone w podnoski, więc sprawdza się tam, gdzie nie wymaga się stosowania ochrony palców.

Specjalistyczne klasy obuwia bezpiecznego

Jeśli zależy Ci na najwyższym poziomie ochrony, skup się na butach klasy S. Zwróć szczególną uwagę na poniższe oznaczenia obuwia roboczego z tej kategorii:

SB – podstawowy wariant obuwia z podnoskiem zapewniającym ochronę od uderzeń do 200 J. Cholewka jest zazwyczaj wykonana z dwoiny skórzanej lub materiału o porównywalnej wytrzymałości,
S1 – spełnia powyższe wymagania, a przy tym cechuje się zamkniętym zapiętkiem, antypoślizgową podeszwą, właściwościami antystatycznymi i wysoką absorpcją energii przez część piętową,
S2 – poza powyższymi właściwościami dysponuje również wodoodpornym wierzchem, który powinien pozostać nieprzepuszczalny przez co najmniej godzinę,
S3 – buty z tej kategorii wykazują powyższe właściwości i są dodatkowo wyposażone w rzeźbioną podeszwę oraz antyprzebiciową podpodeszwę/wkładkę,
S4 – obuwie ma te same właściwości, co w klasie S1, a do tego jest całkowicie wodoszczelne i antypoślizgowe,
S5 – buty spełniają wymagania z powyższej klasy i dysponują specjalnie wyrzeźbioną podeszwą z antyprzebiciową wkładką.

Dobre obuwie robocze – jakie wybrać?

Zanim podejmiesz decyzję dotyczącą tego, jakie obuwie ochronne kupić, przyjrzyj się też dokładnie dodatkowym oznaczeniom, które wskazują na szczególne cechy butów. Przykładowo, symbol A może świadczyć o tym, że cechują się właściwościami antyelektrostatycznymi, a symbol C na to, że są prądoprzewodzące. Buty ochronne HI i CI zapewniają ochronę odpowiednio od wysokich i niskich temperatur. Wybierając produkt z oznaczeniem CH, możesz się z kolei spodziewać podwyższonej odporności na działanie czynników chemicznych.