Jak mierzyć suwmiarką? To trzeba wiedzieć!

Gdy masz do zmierzenia stosunkowo niewielkie elementy, trudno o lepsze narzędzie niż suwmiarka. Jest niewielka, prosta w obsłudze i odpowiednia nie tylko do prac domowych, ale również do profesjonalnych zastosowań m.in. w takich branżach, jak przemysł motoryzacyjny czy budownictwo. Sprawdź, jak używać suwmiarki, aby otrzymać precyzyjny wynik.  

Z tego wpisu dowiesz się: 

  • czym jest suwmiarka, 

  • jak jej używać,  

  • na jaką dokładność możesz liczyć.  

Jak działa suwmiarka? 

Suwmiarka to proste narzędzie składające się najczęściej z takich elementów, jak: 

  • prowadnica z podziałką calową i/lub milimetrową, 

  • suwak, czyli ruchomy element, który przesuwa się po prowadnicy, 

  • szczęki ruchome/nieruchome i wysuwka głębokościomierza, które służą do dokonywania pomiarów, 

  • dźwignia zacisku, za pomocą której zablokujesz szczęki narzędzia w danej pozycji, aby odczytać wynik.  

Budowa suwmiarki może się nieznacznie różnić w zależności od tego, z jakim jej rodzajem masz do czynienia. Przykładowo, niektóre modele analogowe są wyposażone w noniusz, czyli dodatkową, pomocniczą podziałkę umożliwiającą precyzyjne odczytanie wyniku, nawet do setnych części milimetra. W suwmiarkach elektronicznych spotkasz się również z wyświetlaczem LCD przedstawiającym wynik w cyfrowej postaci. Narzędzia zegarowe mają z kolei zintegrowany specjalny czujnik i mikroprocesor odbierający wysyłane przez niego impulsy elektryczne – z myślą o ponadprzeciętnej precyzji pomiaru. 

Instrukcja krok po kroku, jak mierzyć suwmiarką 

Nie potrzebujesz żadnych szczególnych umiejętności, aby wiedzieć, jak posługiwać się suwmiarką. Prosta budowa tego narzędzia sprawia, że dokonywanie pomiarów okazuje się niezwykle intuicyjne. Kierując się poniższymi wskazówkami, upewnisz się jednak, że wynik jest tak precyzyjny, jak tylko to możliwe. 

Przygotuj suwmiarkę do pracy 

Aby narzędzie dobrze spełniło swoją funkcję, powinno być idealnie czyste. Gdy w grę wchodzi precyzja pomiaru na poziomie dziesiątych czy setnych części milimetra, nawet fragment starej taśmy klejącej czy inny luźny element może mieć duży wpływ na rezultat. 

Przed przystąpieniem do pracy warto też upewnić się, że suwak i noniusz są ustawione na 0, a wyświetlacz LCD przedstawia właśnie tę wartość. Jeśli wynik okaże się inny pomimo maksymalnego zsunięcia szczęk do pozycji wyjściowej, konieczna jest kalibracja narzędzia. 

Umieść mierzony element w szczękach i przesuń suwak 

Jeśli mierzysz średnicę wewnętrzną, skorzystaj z mniejszych szczęk znajdujących się u góry. Do pomiarów zewnętrznych służą duże, dolne szczęki. Do zmierzenia głębokości posłuży Ci z kolei głębokościomierz, który najczęściej znajdziesz na końcu suwmiarki. 

Wkładając mierzony przedmiot w szczęki, upewnij się, że jego krawędzie dobrze przylegają do narzędzia po obu stronach. Przy mierzeniu głębokości należy przystawić je do krawędzi mierzonego wgłębienia, a następnie wysunąć pręcik głębokościomierza aż do natrafienia na koniec otworu. 

Odczytaj wynik pomiaru 

Zwróć szczególną uwagę na to, jak odczytywać suwmiarkę. W zależności od tego, z jakiego jej rodzaju korzystasz, zrób to w następujący sposób: 

  • suwmiarka analogowa – na głównej podziałce znajdują się pełne milimetry. Dokładne miejsca po przecinku znajdziesz natomiast na noniuszu, odczytując z niego wartość pokrywającą się w jednej linii z kreską na skali głównej, 

  • suwmiarka zegarowa – podobnie jak powyżej, pełne milimetry należy odszukać na głównej podziałce, a wartości dziesiętne lub setne z tarczy zegara, 

  • suwmiarka elektroniczna – najprostsze rozwiązanie, w którym wystarczy wcisnąć przycisk ON i odczytać wynik z cyfrowego wyświetlacza. 

Z jaką dokładnością mierzy suwmiarka? 

Co prawda suwmiarka uchodzi za precyzyjną, jednak jej dokładność może się różnić w zależności od konkretnego modelu. Najlepsze rezultaty osiągniesz, sięgając po narzędzia cyfrowe i zegarowe, w przypadku których dokładność sięga 0,01 mm. Nieco słabsze, choć wciąż imponujące, rezultaty osiągniesz, jeśli wybierzesz suwmiarkę analogową. Jej standardowa dokładność wynosi ok. 0,1 mm, choć spotkasz się też z takimi, w których jest to 0,05 mm lub 0,02 mm. 

Jak używać suwmiarki, by długo spełniała swoją funkcję? 

Suwmiarka jest prosta w budowie i intuicyjna w użytku, ale i tak można popełnić jakieś błędy przy jej obsłudze. Jednym z najczęściej występujących jest zaniedbanie jej czystości. Choć w warunkach warsztatowych trudno o utrzymanie perfekcyjnego porządku, warto wyrobić sobie nawyk polegający na czyszczeniu szczęk i podziałki po każdym użyciu. Dzięki temu unikniesz nadbudowy z luźnych i klejących się zabrudzeń, która mogłaby negatywnie wpłynąć na precyzję pomiaru. 

Trzeba też mieć na uwadze to, że jest to dość delikatne narzędzie. W związku z tym nie należy dociskać szczęk do mierzonego przedmiotu ze zbyt dużą siłą. To prosty sposób na to, by je wygiąć i trwale uszkodzić suwmiarkę. Takiego odkształcenia najpewniej nie uda się już naprawić bez negatywnego wpływu na dokładność mierzenia, więc najczęściej równa się to konieczności wymiany całego akcesorium pomiarowego