Budynek jednorodzinny – jak wygląda podział strat ciepła?
W typowym budynku jednorodzinnym straty ciepła wynikają z elementów jego konstrukcji. Statystyczny podział strat cieplnych przedstawia poniższy rysunek.
Jak widać z powyższego rysunku, istnieje kilka kluczowych elementów budynku, którymi uchodzi ciepło. Im więcej ciepła ucieka tymi elementami, tym częściej musimy dogrzewać budynek, aby utrzymać odpowiednią temperaturę wewnątrz pomieszczeń, co wpływa na wysokość opłat za ogrzewanie. Jak więc odpowiednio zainwestować w rozwiązania gwarantujące mniejsze zużycie energii? Przejdźmy przez wszystkie źródła strat ciepła i sposoby na ich zmniejszenie.
Wentylacja
Nawet 40% strat ciepła w całym budynku może być spowodowanych przez wentylację. Wynika to z tego, iż w większości budynków wykorzystuje się wentylację grawitacyjną. Proces ucieczki ciepłego powietrza w takim systemie jest więc najprostszy. Nagrzane powietrze naturalnie przemieszcza się do góry i uchodzi kominami wentylacyjnymi. Całość ciepła zgromadzonego w powietrzu tracimy bezpowrotnie. Rozwiązaniem tego problemu może być wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła, zwana również rekuperacją. System ten potrafi odzyskiwać nawet do 95% ciepła, które w wentylacji grawitacyjnej ucieka na zewnątrz. Odzyskane ciepło jest ponownie wykorzystywane do ogrzania powietrza pobieranego do budynku. Taki recykling ciepła pozwala znacząco obniżyć koszty ogrzewania budynku.
Ściany zewnętrzne
Brak odpowiedniego docieplenia ścian zewnętrznych może prowadzić do istotnych strat ciepła w budynku, rzędu nawet 30%. Inwestycja w dobrej jakości materiały izolacyjne i wykonanie ocieplenia w sprawdzonych technologiach (np. ETICS) gwarantuje mniejsze straty cieplne, a co za tym idzie – mniejsze koszty ogrzewania.
Dach
Jako że ciepło naturalnie uchodzi w górę budynku, straty cieplne spowodowane niedocieplonym dachem mogą stanowić nawet 15% całkowitych strat cieplnych. Docieplenie dachu materiałem izolacyjnym pokroju wełny mineralnej, styropianu czy granulatów (metodą wdmuchiwania) utrudnia ciepłu ucieczkę dachem.
Okna
Jakość i technologia wykonania okien mają duży udział w całkowitych stratach ciepła. Wymiana starych, drewnianych okien na nowe, 3-szybowe, których współczynnik U zgodny jest z wytycznymi technicznymi z 2021 r., może istotnie wpłynąć na zmniejszenie strat cieplnych.
Różnica w kosztach ogrzewania w liczbach
Zasadność przedstawionych wyżej argumentów najlepiej potwierdzić konkretnym przykładem. Do tego warto posłużyć się kalkulatorem rocznych kosztów ogrzewania budynku przygotowanego przez prezesa PORT PC (Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła). Kalkulator umożliwia oszacowanie rocznych kosztów ogrzewania budynku różnymi źródłami energii w zależności od poziomu izolacji budynku.
Powyższy wykres przedstawia szacunkowe roczne koszty ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej dla budynku 150 m2 wykonanego według wytycznych technicznych z 2008 roku. Poniżej znajduje się wykres pokazujący szacunkowe roczne koszty ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej dla budynku 150 m2 wykonanego według wytycznych technicznych z 2021 roku, których wymagania dotyczące izolacji budynku i parametrów wykorzystanych materiałów są znacznie bardziej rygorystyczne.
Koszty większości wymienionych źródeł ciepła wynoszą nawet dwa razy mniej przy lepiej ocieplonym budynku. Pokazuje to istotę odpowiedniego podejścia do inwestowania w rozwiązania zmniejszające straty cieplne tak, aby docelowo znacząco ograniczyć koszty ogrzewania swojego budynku. W połączeniu z wykorzystaniem bardziej wydajnego rodzaju ogrzewania, takiego jak pompa ciepła, sumaryczne koszty ogrzewania mogą osiągać znacznie niższe wartości.